Nằm giữa ranh giới ba tỉnh Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa, Vườn Quốc Gia Cúc Phương là “lá phổi xanh” của miền Bắc, nơi sở hữu hệ sinh thái rừng nhiệt đới phong phú cùng vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ, hứa hẹn mang đến cho du khách những trải nghiệm khám phá đầy ấn tượng.
1. Giới thiệu về Vườn Quốc Gia Cúc Phương
Vườn Quốc Gia Cúc Phương là vườn quốc gia đầu tiên của Việt Nam, được thành lập từ năm 1962. Nằm trên địa bàn ba tỉnh Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa, nơi đây có diện tích hơn 22.000 ha, được ví như “lá phổi xanh” của miền Bắc. Với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, hệ sinh thái đa dạng cùng giá trị lịch sử – văn hóa phong phú, Cúc Phương từ lâu đã trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên, thích khám phá và tìm về sự an yên giữa rừng già.
Không chỉ là điểm du lịch nổi tiếng, Cúc Phương còn có vai trò quan trọng trong công tác bảo tồn động thực vật quý hiếm. Đây là nơi sinh sống của hàng trăm loài động vật, thực vật đặc hữu, nhiều loài nằm trong Sách Đỏ thế giới. Mỗi mùa, Cúc Phương lại khoác lên mình một vẻ đẹp khác nhau, thu hút du khách đến chiêm ngưỡng, nghiên cứu và trải nghiệm.

2. Vị trí và cách di chuyển
Vườn Quốc gia Cúc Phương cách Hà Nội khoảng 120 km, tương đương 2,5 – 3 giờ đi ô tô. Du khách có thể lựa chọn nhiều tuyến đường, phổ biến nhất là hành trình Hà Nội – Quốc lộ 1A – Ninh Bình – Cúc Phương. Ngoài ra, bạn cũng có thể đi xe khách đến Ninh Bình, sau đó thuê xe máy hoặc taxi để tiếp tục di chuyển vào vườn.
Đường đến Cúc Phương khá thuận lợi, hai bên là cảnh sắc núi rừng trùng điệp xen lẫn những thửa ruộng bậc thang xanh mướt. Ngay từ khi đặt chân đến cổng vườn, bạn sẽ cảm nhận rõ bầu không khí trong lành, mát rượi, hoàn toàn khác biệt với sự ồn ào, náo nhiệt nơi phố thị.
3. Hệ sinh thái phong phú và đa dạng
Một trong những lý do khiến Vườn Quốc Gia Cúc Phương trở thành điểm đến hấp dẫn chính là sự đa dạng sinh học. Vườn hiện có hơn 2.200 loài thực vật bậc cao và rêu, trong đó nhiều loài quý hiếm như chò xanh, sấu, lát hoa, cây ngọc am. Đặc biệt, “cây chò ngàn năm” cao hơn 50 m, đường kính gốc hơn 5 m là biểu tượng của khu rừng, thu hút đông đảo du khách đến chiêm ngưỡng.
Về động vật, Cúc Phương là nơi sinh sống của khoảng 122 loài bò sát và lưỡng cư, 135 loài thú, gần 300 loài chim và hàng nghìn loài côn trùng. Đặc biệt, đây còn là “vương quốc bướm” với hàng trăm loài bướm rực rỡ sắc màu, tạo nên khung cảnh ngoạn mục mỗi độ tháng 4 – tháng 5.

4. Các điểm tham quan nổi bật trong Vườn Quốc Gia Cúc Phương
Trung tâm cứu hộ linh trưởng nguy cấp (EPRC): Nơi bảo tồn và chăm sóc nhiều loài linh trưởng quý hiếm như voọc mông trắng, vượn, cu li. Du khách có thể tìm hiểu thêm về công tác bảo tồn cũng như quan sát các loài động vật trong môi trường bán hoang dã.
Động Người Xưa: Di tích khảo cổ quan trọng, lưu giữ dấu tích cư trú của người Việt cổ cách đây hơn 7.000 – 12.000 năm. Hang động rộng lớn, có nhũ đá lung linh, mang lại trải nghiệm vừa bí ẩn vừa kỳ thú.
Đỉnh Mây Bạc: Điểm trekking nổi tiếng, nơi bạn có thể phóng tầm mắt nhìn toàn cảnh núi rừng trùng điệp và cánh đồng lúa bạt ngàn của vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Hồ Yên Quang: Nằm yên bình giữa rừng, hồ nước trong xanh, phẳng lặng là nơi thích hợp để cắm trại, câu cá hay chèo thuyền thư giãn.
Cây chò ngàn năm: Biểu tượng của Cúc Phương, gốc cây to lớn đến mức vài người ôm không xuể, thể hiện sức sống bền bỉ của rừng già.

5. Hoạt động trải nghiệm hấp dẫn
Đến với Vườn Quốc gia Cúc Phương, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng cảnh quan hùng vĩ mà còn có cơ hội tham gia nhiều hoạt động thú vị:
Trekking xuyên rừng: Theo những cung đường mòn dài từ 2 – 15 km, bạn sẽ được đi sâu vào rừng già, khám phá thảm thực vật đa dạng và tận hưởng bầu không khí trong lành.
Ngắm bướm mùa xuân: Từ tháng 4 đến tháng 5, hàng triệu cánh bướm bay rợp trời, biến Cúc Phương thành một “thiên đường bướm” lãng mạn và huyền ảo.
Cắm trại & picnic: Dựng lều, nhóm lửa, tổ chức tiệc BBQ ngay trong khuôn viên rừng – một trải nghiệm tuyệt vời cho nhóm bạn trẻ hoặc gia đình muốn gắn kết.
Khám phá bản làng dân tộc: Ghé thăm bản làng người Mường, tìm hiểu phong tục tập quán và thưởng thức những món ẩm thực dân dã đặc trưng.
6. Thời điểm lý tưởng để du lịch Cúc Phương
Mỗi mùa, Vườn Quốc gia Cúc Phương lại khoác lên mình một vẻ đẹp rất riêng:
-
Mùa xuân (2 – 4): Không khí mát lành, rừng cây đâm chồi nảy lộc – thời điểm tuyệt vời cho những chuyến trekking.
-
Tháng 4 – 5: Mùa bướm rợp trời, hàng ngàn cánh bướm bay lượn tạo nên khung cảnh lung linh như chốn thần tiên.
-
Mùa hè (6 – 8): Nắng hè rực rỡ được xua tan bởi sắc xanh mát rượi của rừng già.
-
Thu – đông: Trời trong, không gian tĩnh lặng – lý tưởng cho nghỉ dưỡng và hành trình nghiên cứu sinh thái.
Đừng quên theo dõi Tuốtz để khám phá thêm nhiều điểm đến thú vị và những trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ khắp Việt Nam!