Giữa lòng cố đô Ninh Bình, có một nơi được ví như ‘Hạ Long trên cạn’, nơi những dãy núi đá vôi soi bóng xuống dòng sông Ngô Đồng thơ mộng, từng con thuyền lướt nhẹ qua hang động kỳ ảo, mở ra bức tranh thiên nhiên đẹp như chốn bồng lai tiên cảnh. Đó chính là Tam Cốc Bích Động, điểm đến níu chân biết bao du khách trong hành trình khám phá miền đất di sản
1. Giới thiệu chung về Tam Cốc Ninh Bình
Nằm trong quần thể danh thắng Tràng An – Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới được UNESCO công nhận, Tam Cốc Bích Động từ lâu đã trở thành biểu tượng du lịch của Ninh Bình. Nơi đây mang vẻ đẹp quyến rũ với những dãy núi đá vôi trùng điệp, dòng sông Ngô Đồng hiền hòa uốn lượn qua các hang động kỳ ảo, và những cánh đồng lúa chín vàng rực mỗi độ hè về.
Không chỉ hấp dẫn bởi cảnh quan thiên nhiên, nơi đây còn gắn liền với nhiều giá trị lịch sử và văn hóa, từng được vua Lê đặt tên “Nam thiên đệ nhị động” – hang động đẹp thứ nhì trời Nam. Đây là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên, thích khám phá văn hóa và tìm chút an yên giữa cuộc sống bận rộn. Nơi đây từng là căn cứ thủy quân của nhà Trần trong kháng chiến chống Nguyên Mông thế kỷ XIII. Các hang động vừa là thắng cảnh, vừa là địa điểm phòng thủ lợi hại nhờ địa thế hiểm trở.
Ngoài ra, hệ thống chùa chiền trong quần thể Bích Động là minh chứng cho đời sống tinh thần phong phú, thể hiện rõ tín ngưỡng Phật giáo hòa quyện với thiên nhiên, tạo nên cảnh quan vừa hùng vĩ vừa thanh tịnh.

2. Tam Cốc – Vẻ đẹp non nước hữu tình
Tên gọi Tam Cốc nghĩa là “ba hang”, gồm Hang Cả, Hang Hai và Hang Ba – được kiến tạo bởi dòng sông Ngô Đồng len lỏi qua núi đá vôi suốt hàng triệu năm.
-
Hang Cả dài hơn 120m, cao khoảng 20m, tựa như một “cổng trời” khổng lồ. Khi thuyền trôi vào lòng hang, ánh sáng phản chiếu trên những nhũ đá, tạo nên khung cảnh huyền ảo tựa chốn tiên giới.
-
Hang Hai và Hang Ba nhỏ hơn nhưng lại gây ấn tượng với hệ thống nhũ đá muôn hình vạn trạng: khối thì như tiên ông ngồi câu cá, khối lại giống rồng uốn lượn… tất cả như những tác phẩm điêu khắc sống động của thiên nhiên.
Điểm cuốn hút nhất chính là hành trình chèo thuyền trên dòng Ngô Đồng. Ngồi trên chiếc thuyền nan, du khách được đưa qua những vách núi dựng đứng, ngắm mây trời in bóng xuống mặt nước xanh biếc. Cảnh sắc nơi đây hiện lên như một bức tranh thủy mặc hữu tình, khiến bất kỳ ai cũng say đắm.
3. Bích Động – “Nam thiên đệ nhị động”
Chỉ cách Tam Cốc chừng 2km, Bích Động hiện lên như một bức tranh sơn thủy hữu tình. Đây là quần thể chùa cổ có từ thế kỷ XV, tựa lưng vào núi đá vôi sừng sững, mặt hướng ra cánh đồng lúa mênh mông xanh ngát. Quần thể chùa gồm ba tầng: chùa Hạ, chùa Trung và chùa Thượng, mỗi nơi mang một vẻ đẹp riêng.
-
Chùa Hạ nằm dưới chân núi, không gian yên bình, thanh tịnh, là nơi du khách tìm về lễ Phật, cầu an.
-
Chùa Trung tọa lạc trong lòng núi đá, ánh sáng mờ ảo chiếu qua khe núi tạo nên khung cảnh huyền bí, linh thiêng.
-
Chùa Thượng nằm trên đỉnh núi, nơi bạn có thể phóng tầm mắt thu trọn cảnh sắc: cánh đồng lúa trải dài, dòng sông uốn lượn như dải lụa mềm giữa núi non hùng vĩ.
Tên gọi “Bích Động” – nghĩa là “động xanh” – bắt nguồn từ màu xanh mướt của núi rừng quanh năm, soi bóng xuống làn nước trong veo, tạo nên vẻ đẹp vừa thơ mộng vừa trầm mặc.

4. Trải nghiệm đặc sắc ở Tam Cốc Bích Động
4.1. Ngồi thuyền thưởng ngoạn sông Ngô Đồng
Đây là trải nghiệm không thể bỏ lỡ khi đến Tam Cốc. Con thuyền nhỏ lững lờ đưa du khách len lỏi qua những dãy núi đá vôi sừng sững, soi bóng xuống dòng sông xanh biếc. Vào mùa lúa chín (tháng 5 – 6), khung cảnh trở nên tuyệt đẹp khi cả cánh đồng hai bên bờ biến thành một tấm thảm vàng óng, xen lẫn màu xanh non của lúa non, tạo nên bức tranh đồng quê yên bình và rực rỡ hiếm nơi nào có được.
4.2. Khám phá chùa Bích Động
Được mệnh danh là “Nam thiên đệ nhị động”, chùa Bích Động vừa là di tích lịch sử vừa là công trình kiến trúc tâm linh đặc sắc. Ngôi chùa ba tầng uy nghi tựa lưng vào núi đá, ẩn mình giữa rừng cây xanh mát. Khi bước chân vào đây, du khách sẽ cảm nhận rõ bầu không khí linh thiêng, tĩnh lặng và thư thái, như trút bỏ hết mọi muộn phiền của cuộc sống thường nhật.
4.3. Leo núi Ngọc Mỹ Nhân tại Tam Cốc Bích Động
Ngọn núi có dáng dấp giống như một thiếu nữ đang nằm nghiêng, vừa gợi nên sự thơ mộng vừa chứa đựng nét huyền bí. Từ đỉnh núi, du khách có thể phóng tầm mắt bao quát toàn cảnh – nơi sông núi hòa quyện, mây trời soi bóng xuống cánh đồng lúa và dòng Ngô Đồng uốn lượn, một khung cảnh khiến ai cũng phải ngỡ ngàng.
4.4. Khám phá làng nghề thêu ren Văn Lâm
Ngôi làng truyền thống có tuổi đời hàng trăm năm nằm ngay gần bến Tam Cốc, nổi tiếng với những sản phẩm thêu ren tinh xảo. Đến đây, du khách vừa có thể tìm hiểu về kỹ thuật thủ công lâu đời, vừa chiêm ngưỡng những họa tiết thêu sống động được làm nên từ đôi tay khéo léo của nghệ nhân. Đây cũng là nơi lý tưởng để mua những món quà lưu niệm mang đậm dấu ấn văn hóa Việt.

5. Thời điểm lý tưởng để du lịch
Tam Cốc – Bích Động đẹp quanh năm, nhưng mỗi mùa lại mang một vẻ quyến rũ riêng:
-
Tháng 1 – 3: Không khí mát lành, tràn ngập không khí lễ hội tại chùa Bích Động, chùa Thái Vi.
-
Tháng 5 – 6: Cánh đồng lúa chín vàng rực hai bên sông Ngô Đồng, tạo nên bức tranh mùa gặt rực rỡ nhất trong năm.
-
Tháng 9 – 11: Thời tiết dễ chịu, thích hợp cho những chuyến dã ngoại và hành trình ngắm cảnh nhẹ nhàng.
6. Gợi ý du lịch gần Tam Cốc Bích Động
Nếu có thêm thời gian, bạn đừng bỏ lỡ:
-
Tràng An: Quần thể danh thắng được UNESCO công nhận, nổi bật với hệ thống hang động kỳ vĩ.
-
Cố đô Hoa Lư: Dấu ấn lịch sử từ thời nhà Đinh – Tiền Lê.
-
Hang Múa: Điểm check-in hot nhất Ninh Bình với view toàn cảnh Tam Cốc từ trên cao.
-
Vườn quốc gia Cúc Phương: Khu bảo tồn thiên nhiên đầu tiên của Việt Nam, lý tưởng cho trekking và khám phá sinh thái.
Đừng quên theo dõi Tuốtz để khám phá thêm nhiều điểm đến thú vị và những trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ khắp Việt Nam!