Hà Nội 1. Đôi nét về Chùa Láng
Chùa Láng, tên chữ là Chiêu Thiền Tự, nằm tại phường Láng Thượng, quận Đống Đa, Hà Nội, gần sông Tô Lịch. Ngôi chùa có từ thời Lý Nhân Tông (thế kỷ XI), là nơi thờ chính của Thiền sư Từ Đạo Hạnh vị cao tăng nổi tiếng vừa là nhà sư, pháp sư, nghệ nhân, người có công lớn trong việc truyền bá Phật giáo và sáng tạo nghệ thuật rối nước dân gian.
Trải qua gần 1000 năm lịch sử, Chùa Láng Hà Nội không chỉ là một công trình kiến trúc Phật giáo tiêu biểu thời Lý, mà còn là chứng tích sống động cho truyền thống văn hóa, tâm linh của người Hà Nội.
2. Sự tích Thiền sư Từ Đạo Hạnh và chùa Chiêu Thiền
Thiền sư Từ Đạo Hạnh là một trong ba vị cao tăng huyền thoại của Phật giáo Việt Nam thời Lý, cùng với Vạn Hạnh và Không Lộ. Ngài sinh ra tại làng Láng, tu hành tại chính ngôi chùa này và nhập diệt tại chùa Thầy (Sài Sơn, Quốc Oai). Sau khi hóa thân, nhân dân đã lập đền thờ ở cả nơi sinh và nơi viên tịch để tưởng nhớ công đức của ngài.
Ngôi chùa tại làng Láng – nơi gắn bó với phần lớn cuộc đời tu hành của Từ Đạo Hạnh – được vua Lý Nhân Tông cho dựng và ban tên Chiêu Thiền Tự, mang nghĩa “ngôi chùa chiêu tập đạo Thiền”. Cái tên ấy thể hiện vai trò quan trọng của chốn thiền môn này trong việc truyền bá và phát triển Phật học, đặc biệt là dòng Thiền Tỳ-ni-đa-lưu-chi – một trong những dòng Thiền lớn và có ảnh hưởng sâu sắc trong lịch sử Phật giáo nước ta.
3. Kiến trúc cổ kính và đặc sắc
Chùa Láng là một trong số ít những ngôi chùa ở Hà Nội còn giữ được kết cấu kiến trúc truyền thống kiểu “Nội Công Ngoại Quốc”, phản ánh đúng phong cách chùa cổ thời Lý – Lê.
- Cổng tam quan
Gồm ba lối đi, lợp ngói mũi hài, có gác chuông bên trên. Phía ngoài là sân rộng với hai hàng tượng hộ pháp và tùng bách cổ thụ.
- Tòa chính điện
Có kiến trúc kiểu chữ “Công”, gồm ba gian, hai dĩ, mái cong vút, chạm khắc rồng phượng tinh xảo. Tượng Phật và Từ Đạo Hạnh được đặt trang trọng.
- Hậu cung
Là nơi đặt tượng Từ Đạo Hạnh – vị tổ được dân tôn là “Thánh Láng”. Ngoài ra còn có tượng các đệ tử, bia đá, chuông đồng cổ từ thời Lê.
Chùa có tổng cộng hơn 40 pho tượng cổ, phần lớn là tượng gỗ sơn son thếp vàng có giá trị nghệ thuật cao, trong đó nổi bật là tượng Từ Đạo Hạnh với nét mặt điềm tĩnh, ánh mắt sâu xa, tư thế thiền định uy nghiêm.
4. Không gian chùa giữa lòng phố thị
Điều khiến nhiều người ngạc nhiên khi đến Chùa Láng là sự bình yên lạ kỳ giữa lòng Hà Nội đông đúc. Sân chùa rợp bóng cổ thụ, mùi nhang trầm thoảng nhẹ, tiếng chuông ngân vang tạo nên một không gian tĩnh tại, trầm mặc và rất “Hà Nội xưa”.
Đặc biệt, vào mùa xuân, cây cối quanh chùa đâm chồi, hoa ban, hoa gạo nở rộ tạo thành khung cảnh thanh tịnh và thi vị, khiến chùa trở thành điểm đến yêu thích của giới trẻ, nhiếp ảnh gia và người hành hương.
5. Lễ hội Chùa Láng – Một trong những lễ hội lớn nhất Thăng Long xưa
Hội chùa Láng diễn ra hằng năm vào mùng 7 tháng 3 âm lịch, kỷ niệm ngày sinh Thiền sư Từ Đạo Hạnh. Đây từng là một lễ hội lớn vào bậc nhất Thăng Long, kéo dài nhiều ngày với các hoạt động phong phú:
- Lễ rước long đình từ chùa ra đình Láng
- Trò chơi dân gian: đấu vật, chọi gà, đánh cờ người
- Múa hát chèo, ca trù, rối nước
- Các nghi lễ Phật giáo truyền thống
Ngày nay, lễ hội vẫn được tổ chức trang trọng, thu hút đông đảo Phật tử và du khách, như một minh chứng cho sức sống trường tồn của văn hóa tâm linh dân gian Hà Nội.
6. Hướng dẫn tham quan Chùa Láng
Nếu bạn muốn tìm về một không gian thanh tịnh giữa lòng Hà Nội ồn ào, thì Chùa Láng chắc chắn là điểm dừng chân lý tưởng. Dưới đây là một số thông tin hữu ích giúp bạn dễ dàng lên kế hoạch cho chuyến tham quan:
Địa chỉ: Phố Chùa Láng, phường Láng Thượng, quận Đống Đa, Hà Nội
Giờ mở cửa: 06:00 – 18:00 hằng ngày
Vé vào cửa: Miễn phí
Cách di chuyển:
- Xe máy / taxi: Chùa nằm gần Đại học Ngoại Thương, cách hồ Hoàn Kiếm khoảng 5km – thuận tiện cho cả du khách và người dân địa phương.
- Xe buýt: Các tuyến 09, 16, 26, 27 dừng gần khu vực chùa.
Lưu ý: Nên mặc trang phục lịch sự, tránh gây ồn ào và giữ gìn vệ sinh chung khi tham quan không gian linh thiêng của chùa.
7. Trải nghiệm văn hóa – tâm linh độc đáo
Không chỉ là nơi chiêm bái, Chùa Láng còn là điểm đến lý tưởng để du khách cảm nhận chiều sâu văn hóa và tâm linh giữa lòng phố thị:
- Tìm hiểu về Thiền sư Từ Đạo Hạnh, vị tổ sư của dòng thiền Tỳ-ni-đa-lưu-chi – người có ảnh hưởng sâu rộng đến Phật giáo thời Lý.
- Chiêm ngưỡng các pho tượng cổ hàng trăm năm tuổi, mang đậm dấu ấn nghệ thuật Phật giáo cổ truyền.
- Chụp ảnh không gian chùa cổ kính, giữa sắc xanh cây lá và nét kiến trúc rêu phong giữa lòng Hà Nội hiện đại.
- Tham gia lễ hội đầu năm, hòa mình vào không khí rước kiệu, tế lễ và các nghi thức truyền thống mang đậm bản sắc dân gian Thăng Long.
- Tịnh tâm, thiền định, hoặc đơn giản là tận hưởng sự tĩnh lặng trong một không gian thanh bình, linh thiêng và gần gũi.
Cùng Tuốtz tiếp tục hành trình khám phá những ngôi chùa cổ, danh lam tâm linh và kho tàng văn hóa Việt trên khắp mọi miền đất nước nhé!