1. Huyền thoại khởi nguồn ngôi chùa cổ
Tên gọi “Thiên Mụ” bắt nguồn từ một truyền thuyết dân gian kỳ thú. Chuyện kể rằng, thuở xa xưa, người dân quanh vùng thấy một bà lão áo đỏ, tóc bạc phơ thường xuất hiện trên đồi Hà Khê. Bà nói rằng sẽ có một vị chân nhân đến dựng chùa ở đây để tụ linh khí trời đất, mang lại phước lành cho dân chúng. Về sau, khi chúa Nguyễn Hoàng – người đầu tiên của dòng chúa Nguyễn vào trấn thủ Thuận Hóa – ghé thăm vùng đất này, nghe kể về sự tích ấy, ông cho xây chùa và đặt tên là Thiên Mụ, tức “Bà Tiên Trời”.
Truyền thuyết ấy không chỉ thêu dệt nên vẻ kỳ bí cho ngôi chùa, mà còn khiến du khách mỗi lần đến đây đều cảm thấy như bước vào một không gian huyền ảo, nơi quá khứ và hiện tại giao thoa trong tiếng chuông chùa ngân vang.

2. Vị trí tuyệt đẹp bên dòng Hương
Chùa Thiên Mụ nằm cách trung tâm thành phố Huế khoảng 5 km về phía tây. Nằm trên một ngọn đồi thoai thoải nhìn ra dòng sông Hương xanh ngắt, chùa giống như một đóa sen thanh khiết soi bóng xuống mặt nước yên bình. Du khách có thể đến đây bằng đường bộ hoặc thuyền rồng dọc theo sông Hương – một trải nghiệm thơ mộng được nhiều người yêu thích.
Khung cảnh chùa giữa thiên nhiên thơ mộng tạo nên một không gian vừa tĩnh lặng, vừa sâu lắng, giúp tâm hồn người lữ khách như được thanh lọc sau những ngày tất bật.
3. Kiến trúc biểu tượng – Tháp Phước Duyên
Bước vào khuôn viên chùa, điều đầu tiên đập vào mắt du khách là tháp Phước Duyên – biểu tượng nổi bật gắn liền với hình ảnh và lịch sử Chùa Thiên Mụ. Tháp cao 21 mét, gồm 7 tầng, mỗi tầng thờ một vị Phật khác nhau. Đây là công trình được xây dựng vào năm 1844 dưới triều vua Thiệu Trị, mang phong cách kiến trúc đặc trưng của nhà Nguyễn, kết hợp hài hòa giữa sự uy nghi và nét mềm mại Á Đông.
Không chỉ có giá trị kiến trúc, tháp Phước Duyên còn là biểu tượng tâm linh quan trọng. Nhìn từ xa, tháp như một ngọn nến lớn thắp sáng bên sông Hương, mang theo ước vọng vĩnh hằng của con người về ánh sáng giác ngộ và sự bình an nội tâm.

4. Những điểm tham quan đặc sắc trong chùa
Bên trong khuôn viên rộng lớn của Chùa Thiên Mụ là hàng loạt công trình tâm linh cổ kính: điện Đại Hùng – nơi đặt tượng Phật Thích Ca bằng đồng, hai bên là tượng Hộ Pháp và Thập Bát La Hán uy nghi; điện Địa Tạng; điện Quan Âm… Mỗi gian điện đều có kiến trúc khác nhau, thể hiện sự tinh tế trong thiết kế và bố cục không gian của người xưa.
Đặc biệt, trong chùa còn lưu giữ chiếc xe ô tô Austin màu xanh, từng được Hòa thượng Thích Quảng Đức sử dụng để đến nơi tự thiêu vào năm 1963 nhằm phản đối chính sách đàn áp Phật giáo. Chiếc xe trở thành một biểu tượng đầy xúc động về lòng từ bi, sự hy sinh vì chính pháp và là minh chứng cho vai trò to lớn của chùa trong lịch sử Phật giáo Việt Nam hiện đại.
Không gian vườn chùa rợp bóng cây xanh, với nhiều tượng đá, bia ký, chuông đồng cổ tạo nên sự thanh tịnh, dễ chịu. Tiếng chuông chùa vang xa, len qua từng tầng cây, gợi cảm giác tĩnh tại, sâu lắng hiếm nơi nào có được.

5. Chùa Thiên Mụ trong đời sống văn hóa xứ Huế
Không đơn thuần là nơi thờ tự, Chùa Thiên Mụ còn là chốn tu hành, học đạo của biết bao thế hệ tăng ni. Trải qua hơn 400 năm tồn tại, ngôi chùa vẫn giữ vững vị thế là trung tâm Phật giáo của miền Trung, đồng thời là một biểu tượng văn hóa – tâm linh của người dân xứ Huế.
Với người Huế, Thiên Mụ không chỉ là một di tích, mà là một phần của ký ức, của tuổi thơ, của những chiều hè dạo mát, của mùa Vu Lan lên chùa thắp nén nhang cho người đã khuất. Hình ảnh Thiên Mụ xuất hiện trong thơ ca, nhạc họa, đi vào lòng người một cách nhẹ nhàng mà sâu sắc.
6. Trải nghiệm du lịch không thể bỏ lỡ
Đến với Chùa Thiên Mụ, du khách không chỉ tham quan cảnh chùa mà còn có thể kết hợp các hoạt động du lịch khác như đi thuyền trên sông Hương, ghé thăm lăng Tự Đức, lăng Minh Mạng hay thưởng thức những món ăn chay thanh đạm tại các quán nhỏ quanh khu vực.
Đặc biệt, nếu có dịp ghé chùa vào lúc sáng sớm hay chiều tà, du khách sẽ cảm nhận được vẻ đẹp trầm mặc, tĩnh lặng – một nét rất riêng chỉ có ở Huế. Ánh nắng dịu nhẹ phủ lên mái ngói rêu phong, tiếng chuông ngân xa như đưa người lữ hành trở về với chính mình.
7. Lưu ý khi tham quan Chùa Thiên Mụ
Chùa Thiên Mụ mở cửa từ 7:00 sáng đến 6:00 chiều mỗi ngày, kể cả cuối tuần và các dịp lễ tết. Đặc biệt, nơi đây không thu phí vào cổng, du khách có thể thoải mái ghé thăm, chiêm bái, tìm hiểu lịch sử hay đơn giản là tản bộ giữa không gian tĩnh lặng, linh thiêng bên dòng sông Hương.
Khi đến tham quan, bạn nên:
- Ăn mặc lịch sự, kín đáo phù hợp không gian tâm linh.
- Giữ gìn trật tự, tránh làm ồn hoặc xâm phạm khu vực thờ tự.
- Không xả rác, không chạm vào hiện vật cổ để bảo tồn di tích.
Cùng Tuốtz khám phá thêm nhiều địa điểm kỳ thú khác ở Việt Nam nhé!